Bir insan hakkı ihlali olan kadına yönelik şiddet, her gelir ve eğitim düzeyinden, farklı toplumlarda ve kültürlerdeki kadınların ortak sorunudur. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) kadınların yaklaşık olarak üçte birinin yaşamları boyunca fiziksel ve/veya cinsel şiddete maruz kaldığını ve şiddetin çoğu kadına partnerleri tarafından uygulandığını rapor etmektedir. Fiziksel, cinsel, duygusal istismar ve kontrol edici davranışlar şeklinde ortaya çıkan yakın partner şiddeti (YPŞ), gerektiğinde müdahale imkanı olan bir şiddet türüdür. Ülkeye ve tanıma göre değişmekle birlikte prevelansının %15,0-40,5 arasında olduğu tahmin edilen YPŞ, maternal-fetal sağlığı olumsuz etkileyebilmektedir. Araştırmalar YPŞ’nin kadınlarda çeşitli obstetrik komplikasyonlara (vajinal kanama, sezaryen doğum, erken doğum, doğum öncesi hastaneye yatış, erken membran rüptürü, hipertansiyon ve anemi) ve anne ölümü riskinde artışa neden olduğunu göstermektedir. Ayrıca YPŞ maternal-fetal bağlanmada azalmaya, emzirme süresinin kısalmasına ve emzirmeye başlamada gecikmeye, doğum ağırlığının azalmasına, gebelik haftasına göre küçük bebek olasılığına ve fetal ölümde artışa eden olabilmektedir. Planlanmamış ve istenmeyen gebelikler, doğum öncesi bakım, yaş, aile yapısı, sosyoekonomik/eğitim durumu, sosyal güvence, işsizlik, alkol/madde kullanımı ve ruhsal bozukluklar ise gebelikte YPŞ ile ilişkilendirilmektedir. Dolayısıyla, gebelere nitelikli sağlık bakım hizmeti sunulması, olumsuz sağlık sorunlarının azaltılması için uygun önleme programlarının yürütülmesine ve erken dönemde etkili olabilecek önlemlerin alınmasında, gebelik döneminde yakın partner şiddeti maruziyetinin, etkenlerinin ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi yardımcı olabilecektir. ORCID NO: 0000-0001-6710-6713
Anahtar Kelimeler: Gebe, Şiddet, Yakın Partner Şiddeti, Hemşirelik, Sağlık Bakımı
|
