COVID-19 pandemi sürecinde kadýna yönelik þiddet (KYÞ) oraný %20-33 aralýðýnda artmýþtýr. Bu çalýþmada Birleþmiþ Milletler Kalkýnma Programý’nýn COVID-19 sürecinde KYÞ’yi önlemeye yönelik geliþtirdiði stratejilerin gözden geçirilmesi hedeflenmiþtir. Bu stratejiler;
*Adalet hizmetleri dahil olmak üzere KYÞ’yi önleyecek hizmetlerin tamamýnýn eriþilebilirliðinin (çevirimiçi) sürdürülmesi,
*Cinsiyete özgü bir saðlýk hakký olan temel ana-çocuk saðlýðýnýn sürdürülmesi ve KYÞ’nin önlenmesi ve rehabilitasyonu için saðlýk hizmetleri içerisinde ayrýlan bütçeye ek finansal desteðin ve insan kaynaðýnýn saðlanmasý,
*STK’larýn özellikle kadýn organizasyonlarýnýn COVID-19 mücadele-stratejilerinin geliþtirilmesi, uygulanmasý ve izlenmesi süreçlerine dahil edilmesi,
*KYÞ ile mücadele hizmetlerinin mevcut durumunun ve boþluklarýnýn COVID-19 süreci göz önüne alýnarak objektif ve hýzlý bir þekilde yeniden deðerlendirilmesi,
*COVID-19 sürecinde hükümetlerin insan haklarýnýn geliþtirilmesi ve korunmasý konusunda teþviki,
*Sosyo-ekonomik deðerlendirmelerin KYÞ’nin risk faktörlerini içerecek þekilde ele alýnmasý,
*COVÝD-19 müdahale-stratejilerinin oluþturulup yürütülmesinde geniþ sosyal uyumu ve sürdürülebilir iyileþmeyi baltalayacak mevcut güç dengesizliklerinin ve/veya ataerkil normlarýn güçlendirilmemesi veya yeniden üretilmemesi konusunda hassasiyet gösterilmesi,
*Mevcut KYÞ önleme stratejilerinin COVID-19 mücadele-stratejilerine entegre edilmesi,
*COVID-19’un orantýsýz ve olumsuz etkilerini azaltmak ve sürdürülebilir iyileþmeyi saðlamak için tüm hazýrlýk, müdahale ve iyileþtirme çabalarýnýn merkezine kadýnlarýn koyulmasý,
*COVID-19’un nasýl ve neden KYÞ artýþýna neden olduðunu anlamada bilimsel araþtýrmalar yapýlmasý, istatistik oluþturulmasý,
*Teknolojiye dayalý araçlar yardýmý ile güvenilir kuruluþlarla çalýþmalarýn yürütülmesi ve çözüm yollarýnýn geliþtirilmesi,
*COVID-19'un LGBT’liler, göçmenler ve engelliler gibi kýrýlgan gruplar üzerindeki etkilerinin daha farklý olacaðý gerçeðini kabul eden yaklaþýmlarýn benimsenmesi,
*COVID-19 sürecinde þiddete sýfýr tolerans ilkesinin belirlenerek, toplumsal cinsiyet eþitliði kültürünün teþvik edilmesidir.
Yukarýda belirtilen stratejilerin benimsenerek hayata geçirilmesinin ulusal ve uluslararasý düzeyde COVÝD-19 ve benzeri süreçlerde KYÞ oranlarýný azaltacaðý öngörülebilir.
Anahtar Kelimeler: COVÝD-19, Kadýn, Karantina, Þiddet
|