Týbbi nedenlere baðlý cinsiyet seçimi, X’e ya da Y’ye baðlý genetik bozukluklarýn veya etkilenen anomalili bebeklerin doðumunun önlenmesi amacýyla yapýlmaktadýr. Týbbi olmayan amaçlar için fetüsün cinsiyeti tespit edilip, tercih edilmesi etik tartýþmalara neden olmaktadýr. Dünya Saðlýk Örgütü ebeveynlerin sahip olduklarý çocuklarýn cinsiyetinden farklý olan cinsiyete yönelik tercih kullandýklarýný bildirmektedir. Saðlýk ve hastalýk kavramlarý dýþýnda prenatal taný yöntemleri aracýlýðýyla fetüsün cinsiyetinin saptanmasý ve herhangi bir hastalýðý bulunmayan kýz çocuklarýn kürete edilmek istenmesi de etik olarak tartýþýlmaktadýr. Dünya Saðlýk Örgütü, çocuðunu kaybeden ailelerin, bu kaybedilen çocuðun yerine ayný cinsiyette olan bir çocuðu dünyaya getirme arzusu ya da ekonomik ve sosyo-kültürel nedenlerden dolayý bir cinsiyet lehinde, çoðunlukla erkek çocuk yönünde seçim yaptýklarýný bildirmektedir. Dünya Saðlýk Örgütü raporunda, cinsiyet seçiminin ailedeki dengeyi korumaya yönelik tercih edildiðini ancak bu tercihin büyük yönde erkek cinsiyetten yana olduðunu bildirmektedir. Uluslararasý Jinekoloji ve Obstetrik Federasyonu, cinsiyet seçiminin, diþi fetüsler olduðunda kürtajýn istenmesi, kýz bebeklerin yaþamlarýna son verilmesi, aileler tarafýndan fazla önemsenmemeleri dahasý saðlýk hizmetlerinden yoksun býrakýlmasý veya toplumun ve ailenin yetersiz sosyal destek saðlamasý gibi bir dizi sistematik haksýzlýklara maruz kalmalarýyla sonuçlandýðýný belirtmektedir. Ayrýca, cinsiyet seçiminin sadece genetik bozukluklarýn önlenmesi için kullanýlmasý gerektiði, saðlýk profesyonellerinin sosyal ayrýmcýlýða neden olmayacak þekilde sorumlu davranmalarý gerektiðini ve cinsiyet eþitliðini baþaracak ve destekleyecek stratejileri savunmak ve ilerletmek zorunda olduklarýný bildirmektedir. Cinsiyet seçimine baðlý, kadýn nüfusu azalmakta, erkek nüfusun fazla olmasýna baðlý kadýna yönelik þiddet ve kadýn ticareti gibi olaylar daha çok yaþanmaktadýr. Sonuç olarak prenatal cinsiyet seçiminin, cinsel ayrýmcýlýk, önyargý ve cinsiyet dengesizliðine neden olmasýndan dolayý kadýna yönelik þiddetin farklý bir boyutu olduðu düþünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Prenatal cinsiyet seçimi, Kadýna yönelik þiddet, Kadýn saðlýðý, Hemþire
|
