Travma sadece durumsal bir olgu olarak deðil, zaman içinde geliþen uzun süreli sosyo-psikolojik bir süreç (Akcan, 2018) olarak karþýmýza çýkmaktadýr. Travma, kiþinin zihinsel ve fiziksel var oluþunu tehdit eden ve þoka sokan, rutin yaþamý ve aktivite akýþýný engelleyerek çaresizlik, korku, dehþet gibi duygulara neden olan olaylar için kullanýlmaktadýr (Türksoy, 2003). Nitekim yapýlan çalýþmalar, çocukluk döneminde yaþanan ölümlerin %49’unun travmalardan kaynaklandýðýný ve yaþam boyu görülen travmalarýn %25'inin çocukluk yýllarýnda gerçekleþtiðini ortaya koymuþtur (Oflaz, 2015). TSSB belirtileri, genellikle travmanýn hemen ardýndan baþlamazlar ve bazen aylar hatta yýllar sonra bile ortaya çýkabilir. Görülen belirtiler arasýnda aþýrý kaygý, korku, öfke, huzursuzluk, kabuslar ve travma ile ilgili hatýralarýn tekrar tekrar yaþanmasý yer alýr.TSSB, tedavi edilmediðinde, kiþinin günlük yaþamýna ciddi þekilde zarar vermesi ve kalýcý hasara yol açmasý gibi belirtiler görülebilir. Ancak, psikoterapi, ilaçlar ve diðer tedavilerle TSSB belirtileri yönetilebilir ve tedavi edilebilir. Bu çalýþmada aile içi þiddet ve istismar durumlarýnda bireylerde oluþan TSSB ve kaygý tedavisi için BDT ve EMDR çalýþmalarýnýn etkisi araþtýrýlmaktadýr ve aile danýþmanlýðýna iliþkin öneriler sunulmaktadýr. Sonuçlar, BDT temelli psikoeðitimlerin ergenler üzerindeki etkililiðini ortaya koymaktadýr (Gedik, Gökkaya, Sütcü, 2017). Travma odaklý biliþsel davranýþçý terapi ve EMDR'nin diðer tedavilere göre daha etkili olduðu bildirilmektedir. (Bisson ve Andrew, 2007). Travma sonrasý stres bozukluðunun tedavisine iliþkin EMDR ve travma odaklý biliþsel davranýþçý terapinin eþit derecede etkili olduðu ileri sürülmektedir (Seidler GH ve Wagner FE, 2006). Aile danýþmanlýðý sürecinde belirtiler ve etkiler gözlemlenmeli, bireysel danýþmanlýk ihtiyaçlarý için gerektiðinde yönlendirme yapýlmalýdýr. ORCID NO: 0000-0003-4381-1658
Anahtar Kelimeler: aile içi þiddet, travma danýþmanlýðý, aile danýþmanlýðý, EMDR, BDT
|
