Bu çalýþma, Platform (El Hoyo/Delik, Galder Gaztelu-Urrutia, 2019) filmini insansal ve toplumsal baðlamda inceleme esasýna dayanýyor. Ýnsansal olan, “insan özünde kötüdür” felsefesi üzerinden tartýþýlýyor. Toplumsal olan ise sýnýfsal eþitsizlikler, kapitalizm ve yoksulluk düzleminde ele alýnýyor. Film anlatýsýnýn toplum eleþtiri mi yoksa toplumsal bir özeleþtiri mi sunduðu, çalýþmanýn sorunsalýný oluþturuyor. Çalýþmada inceleme nesnesi olarak Platform filminin seçilmesi, iki amaca dayalý. Ýlki filmin “þiddet” kavramýný insan/toplum baðlamýnda düþünmeye elveriþli bir zemin sunmasý. Ýkincisi, izlenme oranýnýn yüksekliði ve filmin güncelliði. Filmlerin toplumsal hayatýn çeliþkilerine, deðiþimlerine farklý yanýtlar getirerek gerçekliðin inþasýna katký yaptýklarýný ifade eden inþacý temsil kuramýna yaslanan bu çalýþmada, meta anlatýlarýn dil oyunlarýyla kurduðu baðlama odaklanýldý. Elde edilen bulgular, filmde baskýn ve bastýrýlmýþ terim olarak egemen olan karþýtlýðýn; birincil meta anlatý olan “Toplumsal Þiddet” ve ikincil meta anlatý olan “Ýçimizdeki Þiddet” meta anlatýlarý ile saðlandýðýný, filmin bu anlatý yapýsýyla “Toplumsal Þiddet” meta anlatýsý yanýnda saf tutup, “Ýçimizdeki Þiddet” meta anlatýsýnýn eleþtirisini yaptýðýný ortaya koydu. Böylece, Platform’un, alt sýnýf ve orta sýnýf arasýna ideolojik bir duvar çekerek yoksullarý canavarlaþtýrdýðý, insanlýktan çýkarýp orta sýnýfýn konforlu yaþantýsýna tehdit unsuru olabilecek tipler olarak sunduðunu iddia etmek mümkün hale geldi. Sonuç olarak bu çalýþma, filmin yönetmeni Urrutia’nýn “bu film toplumsal bir eleþtiri deðil, toplumsal bir özeleþtiridir” söyleminin masum olmadýðý sonucuna ulaþtý.
Anahtar Kelimeler: Þiddet, Bencillik, Kapitalizm, Yoksulluk, Platform (El Hoyo/Delik).
|
