Giriþ ve Amaç: Bu çalýþmada, toplumsal cinsiyet eþitsizliði bakýþ açýsýyla kadýna yönelik þiddete iliþkin farkýndalýk saðlamak amaçlanmýþtýr. Þiddet, insan hayatýnýn her aþamasýnda karþýlaþýlabilen, bireyi ve toplumu ilgilendiren sosyal bir sorundur. Kadýna yönelik þiddet ise, “kadýnlara, sadece kadýn olmalarý nedeniyle uygulanan fiziksel, psiko-sosyal, ekonomik ve cinsel açýdan acý, üzüntü yaratan cinsiyet eþitsizliðine baðlý tehdit, alýkoyma veya zorlama gibi keyfi durumlarý barýndýran insan haklarý ihlali ve ayrýmcýlýk biçimidir. Cinsiyet eþitsizliðine dayalý bu tip ihlal/ayrýmcýlýklar kadýnýn aile ve toplum içinde sürekli baský, sömürü, adaletsizlik yaþamasýna neden olarak, topluma ve sosyal hayata katýlmalarýný, geliþtirmelerini engellemektedir. Dolayýsýyla kadýna yönelik þiddet, kadýnlarýn iþsizlik, yoksulluk, eðitim alamama ve saðlýk hizmetlerinden yararlanamama gibi sorunlarla karþý karþýya kalmalarýna neden olabilmektedir. Kadýna yönelik þiddet, yerleþim yeri, yüksek sosyo-ekonomik ve eðitim durumuna bakýlmadan dünyada ve ülkemizde hýzlý bir artýþ göstermektedir. Dünya’da her 3 kadýndan 1’i, Türkiye’de ise kadýnlarýn %38’i eþi/partnerinden fiziksel ya da cinsel þiddete görmektedir. Kadýna yönelik þiddetin temel kaynaðýna bakýldýðýnda; toplumsal cinsiyet eþitsizliðinin ve iki cinsiyet arasýnda ataerkil yapýdan köken alan asimetrik güç iliþkisinin olduðu görülmektedir. Pek çok ataerkil toplumda erkek güçlü, lider; kadýnlar ise itaatkar, köle gibi algýlanmaktadýr. Bu þekilde ataerkil düzen sürecek, itaat saðlanacak ve güç dengesizliðini korunacaktýr. Toplumun dayattýðý bu rolleri kadýnýn içselleþtirmesi, þiddeti kabul etmesine ve sessiz kalmasýna neden olacaktýr. Kadýna yönelik þiddeti, kültür, sosyo-ekonomik düzey, kadýnýn ekonomik özgürlüðünün olmasý da etkilemektedir. Sonuç olarak; Sosyal hizmet açýsýndan, toplumsal cinsiyet eþitsizliði nedeniyle kadýnýn farklý bir cinsiyetin tahakkümü altýna girmesi, baðýmlý kýlýnmasý engellenmelidir. Kadýnlarýn þiddet karþýsýnda yaþama taleplerini göz önünde bulundurularak güçlenmeleri saðlanmalýdýr.
Anahtar Kelimeler: Toplumsal cinsiyet eþitsizliði, Toplumsal cinsiyet, Eþitsizlik, Kadýn, Þiddet, Kadýna yönelik þiddet
|
