Covid-19'u Dünya Saðlýk Örgütü tarafýndan 11 Mart 2020'de pandemik hastalýk olarak ilan edilmiþtir. Bu tür pandemiler kiþiler ve toplumlar için stres kaynaðý oluþturmakta ve özellikle saðlýk çalýþanlarýnýn sözel, psikolojik ve fiziksel þiddete maruz kalma riskini arttýrmaktadýr.
Çalýþmada Alanya Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi Kadýn Hastalýklarý ve Doðum Biriminde görev yapan saðlýk personelinin Covid-19 salgýný döneminde kendilerine yönelik þiddet davranýþýnýn karakteristiðini þiddetin türü, þiddeti uygulayan ve maruz kalanýn özellikleri açýsýndan salgýn öncesi dönemdekilerle karþýlaþtýrarak sonuçlarý tartýþmak amaçlandý.
Çalýþmada 10 ayrý sorudan oluþan bir anket saðlýk çalýþanlarýna uygulandý. Çalýþmaya 50 gönüllü dahil edildi. Gönüllüler Kadýn Hastalýklarý ve Doðum Biriminde çalýþan Doktor, Öðretim Üyesi, Ebe, Hemþire, Týbbi sekreter ve Temizlik personelinden oluþmaktaydý. Anketler Gönüllülere yüzyüze yöntemi ile uygulandý.
Anket çalýþmamýz aþaðýdaki sorularý içermekteydi.
COVÝD-19 pandemi dönemi süresini salgýn öncesi dönemle karþýlaþtýrýldýðýnda;
1. Hastalar saðlýk personeline daha fazla sözel þiddet uygulamaktadýr
2. Hastalar saðlýk personeline daha fazla fiziksel þiddet uygulamaktadýr
3. Hastalar saðlýk personeline daha fazla psikolojik þiddet uygulamaktadýr
4. Çalýþma ortamýnda þiddete uðramam açýsýndan endiþeliyim.
5. Hastalarýn poliklinikte muayene sýrasý beklemeye tahammülü kalmamýþtýr.
6. Aciliyeti olmayan ameliyatlarýn bir süre ertelenmesi þiddete eðilimi artýrmýþtýr.
7. COVÝD Pozitif hastalar kendini gizleyerek saðlýk personeline karþý þiddet uygulamaktadýr.
8. Saðlýk kuruluþuna baþvuran tüm hasta veya hasta yakýnlarýnýn Covid önlemlerine (maske,mesafe) uymamalarý saðlýk personeline karþý yapýlan þiddete bir örnektir.
9. Saðlýk çalýþanlarýnýn ek ödemelerini eksiksiz ve zamanýnda almamalarý þiddete bir örnek olabilir.
10. Saðlýk kurumumuzun tüm birimleri COVÝD riski taþýrken, servislerin COVÝD ve DÝÐER birimler olarak ayrýþtýrýlmasý þiddete bir örnek olabilir.
MATERYAL ve METOD
Anket çalýþmasýnýn içeriðindeki sorulara EVET/HAYIR þeklinde yanýt vermeleri istendi. EVET yanýtý 1 puan, HAYIR yanýtý 0 puan olarak deðerlendirilerek toplam puan hesaplandý. 10 puan verenler COVÝD salgýnýnda ileri derecede þiddete maruz kalanlarý, 0 puan verener de salgýn öncesi ile salgýn sürecinde þiddette deðiþiklik olmadýðýný tercih edenleri gösteriyordu. Ayrýca sorular kendi içerisinde baðýmsýz olarak da deðerlendirilerek saðlýk çalýþanlarýnýn maruz kaldýðý þiddetin türü, nedeni, uygulayanýn veya maruz kalanýn özellikleri araþtýrýldý.
BULGULAR
Toplam puan hesaplamasýnda; çalýþmaya katýlan toplam 50 gönüllüden 26 (%52)’sý 8, 12 (%24)’i 4, 10 (%20)’u 6, 2 (%4)’ü 3 puan vermiþtir. ‘’Çalýþma ortamýnda þiddete uðramam açýsýndan endiþeliyim.’’ Sorusuna ankete katýlanlar’ýn %97 si EVET yanýtýný verdiler. Fiziksel, sözel veya psikolojik þiddete maruz kalanlarýn sayýsý 2 (%4) ile en alt seviyelerde idi.
SONUÇ
Pandemi tüm saðlýk çalýþanlarýnda (Doktor, Öðretim Üyesi, Ebe, Hemþire, Týbbi sekreter ve Temizlik personelinden) þiddete uðramalarý açýsýndan ciddi endiþe uyandýrmýþtýr. Bu duygusal ve psikolojik açýdan tedirgin durumlarý, saðlýk çalýþanlarýnýn baðýþýklýk sistemini daha da zayýflamasýna neden olabilmekte ve enfeksiyonla mücadeleyi zorlaþtýrmaktadýr. Salgýn dönemini atlatabilmenin ilk koþulu saðlýk çalýþanlarýnýn bedensel ve ruhsal saðlýðýnýn korunmasýdýr.
Anahtar Kelimeler: Saðlýkta þiddet, Pandemi, Covid
|
