Çocuklarda saðlýklý büyüme ve geliþme ile iliþkilendirilen anne bebek baðlanmasý ayný zamanda annenin olumlu ve uyumlu bir ebeveynlik sürdürmesinde de rol oynamaktadýr. Bu bað, çocuk saðlýðýna kýsa/uzun vadede etkileri olan, zaman içerisinde geliþen birçok faktörden etkilenen özel iliþkidir. Her ne kadar bir bebeði beklemek umut/sevgi gibi duygularý yaþatýyor olsa da bu durum her bebek ve gebelik için geçerli olmayabilir. Annenin gebeliði sýrasýnda yaþadýðý stres, fiziksel ve duygusal þiddet doðum öncesi ve doðum sonrasýnda anne bebek baðlanmasýný olumsuz etkilemektedir. Bunun yansýra istenmeyen gebelikler, annenin bebeðiyle ilgili olumsuz hatta düþmanca duygular beslemesine neden olabilmektedir. Olumsuz anne bebek baðlanmasý annede bebeðin fiziksel gereksinimlerine duyarsýzlýk, bebeðin bakýmýnda daha az sorumluluk alma, bebekte ise susturulamayan aðlamalar, büyüme geliþme geriliði ve duygusal/fiziksel ihmal ve istismara neden olduðu bilinmektedir. Ayrýca sarsýlmýþ bebek sendromu düþük anne bebek baðý ve istenmedik gebeliklerle iliþkilidir. Hamileliðin reddedilmesi ve olumsuz anne bebek baðýnýn, çocuk istismarý ve bebekleri kasten öldürme konusunda belirleyici risk faktörleridir.
Doðum öncesi bakýmda saðlýk profesyonelleri daha çok gebeliðin fiziksel saðlýðýyla ilgilenmektedir. Bu yüzden çocuðun gelecekteki psikososyal yaþamý ile ilgili alarm veren riskli durumlarý tanýlama ve gerekli önlemleri almayla ilgili veri ve giriþim yoktur. Çocuk ihmal ve istismarýyla mücadelede en önemli giriþim önlemektir. Aile planlamasý konusunda toplumun bilgi düzeyinin artýrýlmasý ile istenmeyen gebeliklerin önlenmesi, gebelikte olumlu ebeveynlik eðitimleri, gebelik yogasý gibi stresi azaltan giriþimler ve doðum sonunda anne bebek iliþkisinin yakýndan gözlemlenmesi hayati öneme sahiptir. Anne ile bebeðin zamanýnda bað kurmasýnýn anne bebek baðýný güçlendirdiðinden hastanelerde doðum öncesi, sýrasý ve sonrasýnda anne bebek baðýnýn artýrýlmasýna yönelik prosedürler geliþtirilerek uygulanmasý önemlidir
Anahtar Kelimeler: Çocuk, Baðlanma, istismar, anne
|
