Yaþlý nüfus, yaþamýn ilerleyen dönemlerinde meydana gelen deðiþiklikler nedeniyle savunmasýz olarak kabul edilmektedir. Bu savunmasýzlýðý doðuran sebepler arasýnda kronik hastalýklarýn ortaya çýkmasý, sosyal statünün deðiþmesi ve rol kaybýnýn yaþanmasý, emeklilik ile üretkenliðin kaybolmasý gibi sorunlar yer almaktadýr. Yaþlýlýk dönemi ile iliþkili olan bu sorunlar yaþlý bireylerin aile üyelerine baðýmlýlýðý artýrmaktadýr. Bu durum aile fonksiyonlarýný bozmakta ve aile içi þiddet olaylarýný ortaya çýkarabilmektedir. Yaþlý bireyler, aile üyelerinden bakým almalarý ve ihmal edilme korkularý sebebiyle aile içinde kendilerine karþý gerçekleþen herhangi þiddet durumunu bildirmeme eðilimine sahiptirler. Aile içinde gerçekleþen bu þiddet türü dünyanýn hemen hemen tüm bölgelerinde mevcut demografik yaþlanma ile baðlantýlý özellikle ele alýnmasý gereken önemli bir olgudur. Hem nüfus içinde her geçen gün oraný artan yaþlý popülasyonun saðlýðýný hem de toplumun saðlýðýný yükseltebilmek için yaþlýlara yönelik aile içi þiddet mutlaka çözülmesi gereken bir sorundur. Bu kapsamda kullanýlabilecek yöntemlerden biri olan aile merkezli yaklaþým, aile bireylerinin saðlýklý olma ve saðlýklý kalma durumlarýný etkileyen ruhsal, sosyal ve biyolojik iliþkilerini anlamak, aile içi gerilimleri ya da aile içi destekleri belirleyerek tüm bu kaynaklarý bireylerin saðlýðýný geliþtirmek için kullanmaktadýr. Bu yaklaþým; bireyin geliþimini ve sorunlarýný ön plana alan ya da aileyi ön planda tutan farklý bakýþ açýlarýna sahiptir ve ailenin fonksiyonunu bozan duruma göre bu bakýþ açýlarýndan biri kullanýlarak aile içi sorunlarýn çözümü saðlanabilmektedir. Yaþlý bireye ve aileye en yakýn pozisyonda bakým veren hemþireler, bu yaklaþýmlarý kullanarak ailenin yapýsýný anlayarak ailelerin, þiddet sorunlarýnýn çözümü ve stres yönetimi gibi konularda etkili baþa çýkma stratejileri belirlemelerine yardýmcý olmalýdýr.
Anahtar Kelimeler: Yaþlý Saðlýðý, Aile Ýçi Þiddet, Yaþlýlara Yönelik Þiddet, Aile Merkezli Yaklaþým
|
