Çocuk istismarı; çocuğun yaşamını, gelişimini ve sağlığını olumsuz yönde etkileyecek davranışların yetişkin tarafından çocuğa uygulanmasıdır. Bu araştırmada, yetişkinlerin çocukluk çağında yaşamış oldukları istismarı ve türünü tespit etmeye yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirmek istenmiştir. Araştırma, bir ölçme aracı geliştirme çalışması olması bakımından temel araştırma modelindedir. Araştırmacılar çocukluk çağında istismarı ortaya koyabilecek 87 maddelik madde havuzu hazırlamış, uzman görüşleri ve tekrar incelemeler sonucunda 54 maddeye düşürülmüştür. Araştırmanın çalışma gruplarını yaşları 18 ile 71 arasında değişen 737 yetişkin oluşturmaktadır. Ölçme aracına ait geçerlik kanıtları elde edilirken açımlayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi ve ölçüt dayanaklı geçerlikten yararlanılmış, güvenirlik kanıtları için Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı, madde kalan ve madde toplam korelasyonları incelenmiştir. Yapılan analizler sonucunda dört alt boyut (Duygusal İstismar, Fiziksel İstismar, Ekonomik İstismar, Cinsel İstismar) ve 26 maddeden oluşan bir yapı ortaya çıkmıştır. 26 maddelik nihai ölçeğin C-A güvenirlik katsayısı 0.859 olarak elde edilmiştir. Ölçeğin benzer ölçekler geçerliği için “Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği”nden yararlanılmış ve iki ölçek puanları arasında orta düzeyde ve pozitif yönde bir ilişki olduğu bulunmuştur (r=.652, p<0.01). Yapılan analizler sonucunda test tekrar test güvenirliği için iki uygulama arasında yüksek düzeyde ve pozitif yönde bir ilişki olduğu bulunmuştur (r=.868, p<0.01). Doğrulayıcı faktör analizi sonrasında uyum indekslerinin yapının doğruluğu için kabul edilebilir düzeyde olduğu saptanmıştır. Araştırma bulguları “Yetişkinlerin Çocukluk Çağı İstismarı Yaşantı Ölçeği”nin yetişkinlerin çocukluk çağında yaşamış oldukları istismarı geçerli ve güvenilir bir şekilde ortaya koyabileceğini göstermiştir. Çocukluk döneminde yaşanılan istismarı ortaya koyan yaygın bir ölçme aracı olmadığından, ölçeğin bu konu kapsamında araştırma yapan diğer araştırmacılara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Çocuk İstismarı, Duygusal İstismar, Ekonomik İstismar.
|
