Yapıcı ve üretken olan sanat ile yıkıcılığı içeren saldırganlık kavramları anlam ilişkisi bakımından birbirlerine zıt olarak algılansalar bile çeşitli veçhelerle aralarındaki ilişkinin incelenmeye değer olduğu düşünülebilir. Bu bağlamda araştırmanın amacı, çeşitli sanat alanlarında (görsel sanatlar, gösteri sanatları, müzisyen vb.) sanatını icra eden sanatçıların beş faktörlü kişilik özelliklerinin saldırganlık düzeylerini yordama gücünü incelemektir. Veri toplama sürecine Mart 2020’de yüz yüze olarak başlanmış ancak COVID-19 salgını nedeniyle veri toplamaya çevrimiçi olarak devam edilmiştir. Araştırmaya yaşları 18 ila 81 arasında değişen 94’ü (%47.7) kadın, 103’ü (%52.3) erkek olmak üzere toplam 197 sanatçı dahil olmuştur. Çalışmada veri toplama aracı olarak Türk Kültüründe Geliştirilmiş Temel Kişilik Özellikleri Ölçeği (TKÖÖ), Buss-Perry Saldırganlık Ölçeği ve bazı demografik bilgileri elde etmek amacıyla Kişisel Bilgi formu kullanılmıştır. Saldırganlığın alt boyutları ile kişilik özelliklerinin alt boyutları arasındaki ilişkilere korelasyon analizi ile bakılmıştır. Ayrıca saldırganlığın alt boyutlarını yordayan değişkenleri belirlemek amacıyla çoklu doğrusal regresyon analizleri yapılmıştır. Analiz sonuçları, duygusal tutarsızlık kişilik özelliğinin saldırganlığın tüm alt boyutlarını olumlu yönde yordadığını göstermiştir. Ayrıca, olumsuz değerlik kişilik özelliği fiziksel saldırganlığı olumlu; sorumluluk ise düşmanlığı olumsuz olarak yordamaktadır. Son olarak sözel saldırganlığı yordayan değişkenler incelendiğinde, bu değişkeni uyumluluğun olumsuz ve gelişime açıklığın ise olumlu olarak yordadığı gözlenmektedir. Bu çalışmanın, sanatçıların saldırgan tutumlarını anlamak amacıyla yapılacak ileriki çalışmalara ışık tutacağı beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Saldırganlık, Sanat, Sanatçı, Kişilik Özellikleri
|
