Kadına yönelik şiddet; kültürel, coğrafi, dini, sosyal ve ekonomik sınırları aşan ve insan hakları ihlallerinin en yaygın biçimlerinden biri olan küresel bir sorundur. Kadına yönelik şiddet, kadınları sosyal ve ekonomik yaşamda tam olarak yer alma haklarından mahrum eder. Cinsiyete dayalı şiddet ve aile içi şiddet, en yaygın ve aynı zamanda kaba bir şekilde bildirilmeyen insan hakları ihlalleridir. Moğolistan toplumunda toplumsal cinsiyete dayalı şiddet hakkında sınırlı bilgi, farkındalık ve bir dereceye kadar cinsiyete dayalı şiddetin kabul edilmesi, kanıt eksikliğini devam ettirebilmektedir. Mağdurların çoğunluğunun kötüye kullanım bildirmediği gerçeği, yardım için sınırlı seçeneklere ve failin değil, şiddet mağduru olarak suçlanan eğilimli sosyal ve kültürel normlara atfedilebilir.
Moğolistan’da aile içi şiddet ve dolaysıyla kadına yönelik şiddet yıllardır büyük sorun olarak devam etmektedir. Çalışmada değinilen bu sorunlar kadınlarda büyük travmalara neden olmaktadır. 2017 yılında “Moğolistan’da Toplumsal Cinsiyete Dayalı Şiddet” üzerine bir alan araştırması yapılmış ve bu araştırmaya 6914 kadın katılmıştır. Moğolistan’da daha önce başkent Ulanbator ve 21 ilini tamamen dahil eden geniş kapsamlı araştırma yapılmaıştır. Söz konusu araştırma kadınlar üzerine mülakat yoluyla ve randomize kontrollü olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda Moğolistan’da her dört kadından biri çeşitli şiddet türlerine maruz kaldığı ortaya çıkmıştır. Çalışmada analiz kısmı eksik kalmış ve yapılan analizde teorik zeminden uzak kalmıştır.
Bu çalışmanın amacı ise, “Moğolistan’da Toplumsal Cinsiyete Dayalı Şiddet” adlı alan çalışması veri alınarak teorik bir zeminde tartışmaya açmaktır. Dolayısıyla bu çalışmada ilk olarak teorik olarak şiddet ve önleme türleri üzerine durulmuştur. İkinci aşamada Moğolistan’da şiddete uğrayan kadınları inceleme konusu edilip, yapılmış olan alan araştırması üzerinden Moğol kadınlarının hangi şiddet türüne maruz kaldıkları, hangi eğitim seviyesinde, hangi ekonomik düzeyde kadının şiddetle karşı karşıya kaldığı, evlilik biçimlerinin şiddet sürecini nasıl etkilediği ve şiddet sonrası nasıl bir yol arayışı içinde oldukları ele alınmıştır. Son olarak ele alınan veriler ile teorik uyum arasında bir tartışma yürütülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Şiddet, Moğolistan’da Şiddet, Kadına yönelik şiddet, Toplumsal Cinsiyet.
|