Jinekolojik kanserler Dünyada ve Türkiye’de kadınlarda morbidite ve mortalitenin önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Jinekolojik kanser vakalarının büyük çoğunluğu yeterince taranamayan ve tedavi alamayan kadınlarda meydana gelmektedir. Kolay uygulanabilir tarama yöntemi bulunan servikal kanser, literatürde yakın partner şiddeti ve cinsel istismar ile ilişkili bulunmaktadır. Yakın bir eş veya partner tarafından uygulanan fiziksel, cinsel ve/veya duygusal şiddet modeli olan yakın partner şiddeti, ağırlıklı olarak üreme çağındaki kadınları etkileyen bir halk sağlığı sorunudur. Yakın partner şiddeti, demografik, kültürel ve sosyoekonomik faktörlerle birlikte tüm dünyada küresel bir sağlık problemidir. Özellikle sosyoekonomik yönden kötü durumda olan kadınlarda, yakın partner şiddeti daha yüksek oranda görülmektedir. Sosyoekonomik koşulları kötü olan kadınların aynı zamanda fiziksel sağlıklarının da etkilendiği ve sağlık kuruluşlarına erişimde sıkıntı yaşadıkları görülmektedir. Buna bağlı olarak da kanser tarama, önleme ve tedavi eksikliği nedeniyle birçok kadının kanserden ölme olasılığı da artmaktadır. Yakın partner şiddeti nedeniyle kadınlar belirli zamanlarda başvurması gereken taramaları yaptıramamakta ve erken dönemde teşhis edilebilecek iken kanser daha ileri dönemlerde tanılanmaktadır. Bu nedenle kanserlerin tedavi seçenekleri de sınırlanabilmektedir. Yapılan çalışmalar preinvaziv servikal neoplazi ile yakın partner şiddetini ilişkilendirmişlerdir. Uygulanan fiziksel ve cinsel şiddet, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara, serviks kanserine ve HIV enfeksiyonuna neden olabilmektedir. Aynı zamanda literatürde yakın partner şiddeti ve cinsel istismar mağduru olan kadınlarda anormal pap test sonuçları, daha yüksek olasılıklı olarak bildirilmiştir. Bazı çalışmalarda ise yakın partner şiddetinin meme, over ve endometrium kanserle de ilişki olduğu ancak daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğu bildirilmiştir. ACOG (American College of Obstetricians and Gynecologists), kadın hastaların bakımında yakın partner şiddeti taramasını önermesine rağmen, jinekolojik kanserli hastaların bakımına yönelik olarak bu yönergeler düzenlenmemiştir. Sağlık profesyonelleri olan hemşireler, kadınlara jinekolojik kanser taramaları için farkındalık kazandırmalı ve hemşirelik bakımında tüm kadınları şiddet açısından değerlendirmelidir.
Anahtar Kelimeler: Jinekolojik Tümörler, Yakın Partner Şiddeti, Şiddet, Kadın
|
