Siber zorbalık, bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanılmasıyla kişi, grup, özel/tüzel bir kişiliğe karşı teknik veya ilişkisel şekilde yapılan zarar verme davranışlarıdır. Siber zorbalık elektronik zorbalık ve elektronik iletişim zorbalığı olarak iki farklı şekilde karşımıza çıkmaktadır. Elektronik zorbalık, bireylerin şifrelerini ele geçirmek, internet sitelerine zarar vermek, zarar verici mailler göndermek gibi teknik durumları kapsamaktadır. Elektronik iletişim zorbalığı ise, kişilere daha çok psikolojik açıdan zarar veren ve çocuk/gençlere olumsuz etkisi olan siber zorbalıktır. Elektronik iletişim zorbalığında, kendisinden daha zayıf durumda olan mağdura ısrarcı davranışlarla psikolojik yönden zarar vermek veya mağdurun itibarını zedelemek amaçlanmaktadır. Elektronik iletişim zorbalığı, bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanılmasıyla, karşıdaki kişinin devamlı rahatsız edilmesi, alay edilmesi, hakkında olumsuz görüşlerin yayılması, hakaret edilmesi, kişinin rızası olmadan fotoğraflarının yayınlaması, uygunsuz resim/içeriklerin gönderilmesi/istenmesi, dışlama, tehdit etme, kızma, sosyal medyada linç etme, şantaj gibi ilişkisel saldırı davranışlarını içermektedir. Özellikle çocuk/gençlerin bu zorbalığa maruz kalmasının, onların ruh sağlığını ciddi şekilde etkileyeceği öngörülmektedir. Elektronik iletişim zorbalığına maruz kalan çocuk/gençlerde, ders başarısında düşme, öğrenmenin engellenmesi, davranış disiplininin bozulması, okuldan kaçma/ayrılma, aile/diğer kişilerle iletişiminde bozulma, içe kapanma, kendine/çevresine zarar verme, değersizlik düşünceleri, öz saygısında, kendine güvende azalma, öfke gibi duygu ve davranışlar görülmektedir. Ayrıca anksiyete bozukluğu, duygulanım bozukluğu, depresyon, aleksitimi, travma sonrası stres bozukluğu ve madde kullanım bozukluğu gibi psikiyatrik hastalıklar da ortaya çıkmaktadır. Bu konuyla ilgili güvenlik birimleri, aile, okul, öğrencilerle iş birliği içinde çalışılması ve gerekli cezai yaptırımların uygulanması son derece önemlidir.
Anahtar Kelimeler: Çocuk, Gençler, Ruh sağlığı, Siber zorbalık
|
