COVID-19 pandemi sürecinde kadına yönelik şiddet (KYŞ) oranı %20-33 aralığında artmıştır. Bu çalışmada Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın COVID-19 sürecinde KYŞ’yi önlemeye yönelik geliştirdiği stratejilerin gözden geçirilmesi hedeflenmiştir. Bu stratejiler;
*Adalet hizmetleri dahil olmak üzere KYŞ’yi önleyecek hizmetlerin tamamının erişilebilirliğinin (çevirimiçi) sürdürülmesi,
*Cinsiyete özgü bir sağlık hakkı olan temel ana-çocuk sağlığının sürdürülmesi ve KYŞ’nin önlenmesi ve rehabilitasyonu için sağlık hizmetleri içerisinde ayrılan bütçeye ek finansal desteğin ve insan kaynağının sağlanması,
*STK’ların özellikle kadın organizasyonlarının COVID-19 mücadele-stratejilerinin geliştirilmesi, uygulanması ve izlenmesi süreçlerine dahil edilmesi,
*KYŞ ile mücadele hizmetlerinin mevcut durumunun ve boşluklarının COVID-19 süreci göz önüne alınarak objektif ve hızlı bir şekilde yeniden değerlendirilmesi,
*COVID-19 sürecinde hükümetlerin insan haklarının geliştirilmesi ve korunması konusunda teşviki,
*Sosyo-ekonomik değerlendirmelerin KYŞ’nin risk faktörlerini içerecek şekilde ele alınması,
*COVİD-19 müdahale-stratejilerinin oluşturulup yürütülmesinde geniş sosyal uyumu ve sürdürülebilir iyileşmeyi baltalayacak mevcut güç dengesizliklerinin ve/veya ataerkil normların güçlendirilmemesi veya yeniden üretilmemesi konusunda hassasiyet gösterilmesi,
*Mevcut KYŞ önleme stratejilerinin COVID-19 mücadele-stratejilerine entegre edilmesi,
*COVID-19’un orantısız ve olumsuz etkilerini azaltmak ve sürdürülebilir iyileşmeyi sağlamak için tüm hazırlık, müdahale ve iyileştirme çabalarının merkezine kadınların koyulması,
*COVID-19’un nasıl ve neden KYŞ artışına neden olduğunu anlamada bilimsel araştırmalar yapılması, istatistik oluşturulması,
*Teknolojiye dayalı araçlar yardımı ile güvenilir kuruluşlarla çalışmaların yürütülmesi ve çözüm yollarının geliştirilmesi,
*COVID-19'un LGBT’liler, göçmenler ve engelliler gibi kırılgan gruplar üzerindeki etkilerinin daha farklı olacağı gerçeğini kabul eden yaklaşımların benimsenmesi,
*COVID-19 sürecinde şiddete sıfır tolerans ilkesinin belirlenerek, toplumsal cinsiyet eşitliği kültürünün teşvik edilmesidir.
Yukarıda belirtilen stratejilerin benimsenerek hayata geçirilmesinin ulusal ve uluslararası düzeyde COVİD-19 ve benzeri süreçlerde KYŞ oranlarını azaltacağı öngörülebilir.
Anahtar Kelimeler: COVİD-19, Kadın, Karantina, Şiddet
|